Το βράδυ της 9ης Απριλίου 1953 ο Υπουργός Συντονισμού, Σπύρος Μαρκεζίνης, ανακοινώνει ξαφνικά από το κρατικό ραδιόφωνο (ΕΙΡ) την νέα επίσημη σχέση του δολαρίου και της δραχμής. Καθορίζεται στις 30.000 δραχμές το δολάριο, δηλαδή επιβάλλει μια γενναία υποτίμηση της τάξεως του 50%. Αναλόγως αναπροσαρμόζονται και οι τιμές σε δραχμές όλων των άλλων ξένων νομισμάτων. Η χρυσή λίρα, συνηθισμένο μέσο συναλλαγής εκείνη την εποχή, από 150.000 πήγε στις 300.000. Αργότερα, με την αφαίρεση των μηδενικών από την δραχμή η σχέση θα διαμορφωθεί στο 1 δολάριο=30 δραχμές και η 1 λίρα=300 δραχμές.
Βέβαια, η απόφαση για την υποτίμηση της δραχμής δεν πάρθηκε χωρίς πολλή σκέψη και έντονους προβληματισμούς λόγω του εκτροχιασμού του προϋπολογισμού ήδη από τον Μάρτιο. Ο Μαρκεζίνη επεξεργαζόταν το σχέδιο από καιρό και ήταν πλήρως ενημερωμένοι γι’ αυτό ο πρωθυπουργός, Αλέξανδρος Παπάγος, ο Υπουργός Εμπορίου, Θάνος Καψάλης (στενός συνεργάτης του Μαρκεζίνη), ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γεώργιος Μαντζαβίνος, η αμερικανική πρεσβεία στην Αθήνα και το ΔΝΤ. Ο μόνος που γνώριζε το ακριβές ποσοστό της υποτίμησης και την ακριβή ημερομηνία της ανακοίνωσής, εκτός του Υπουργού Συντονισμού, ήταν ο πρωθυπουργός.
Στη ραδιοφωνική του ομιλία ο Μαρκεζίνης αιτιολόγησε την κυβερνητική απόφαση για την τόσο δραστική υποτίμηση της δραχμής: «Με αδικαιολογήτως ευθηνήν τιμήν του δολαρίου, συμφέρουσα ήτο η εξαγωγή κεφαλαίων εις το εξωτερικόν και ο ελληνικός τουρισμός εις την αλλοδαπήν. Όταν το ελληνικό νόμισμα αποκτήση την πραγματικήν αξίαν του και καταστή ευθηνότερον, τότε συμφέρον θα είναι ο εξ αλλοδαπής τουρισμός εις την Ελλάδα και ο επαναπατρισμός ελληνικών κεφαλαίων εις την πατρίδα ή και η διευκόλυνσις προσελκύσεως γενικώς ξένου κεφαλαίου. Προσέλκυσις δε ξένου κεφαλαίου και προώθησις της πολιτικής των επενδύσεων δεν αποτελεί απλώς εν εκ των κυριοτέρων μελημάτων της κυβερνήσεως, αλλά ταυτοχρόνως και την βασικήν ελπίδα της αναγεννήσεως του τόπου».
Ο Μαρκεζίνης ανακοινώνει επίσης την κατάργηση όλων των κλειστών επαγγελμάτων, την απελευθέρωση των εισαγωγών και την πάταξη της κερδοσκοπίας.
Σήμερα με το ευρώ είναι αδύνατη μια υποτίμηση με τα ευεργετικά για την ελληνική οικονομία αποτελέσματα. Ο καθένας μας ας βγάλει το συμπεράσματά του.
(*) Ο Δημήτρης Βαλασίδης είναι:
Αξιωματικός εα-Οικονομολόγος-Συγγραφέας, απόφοιτος της Σχολής Ευελπίδων, του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και κάτοχος μεταπτυχιακού στην Διοίκηση Επιχειρήσεων (ΜΒΑ). Γεν. γραμματέας του ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ και της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ, πρόεδρος του ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΗΓΕΣΙΑΣ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ. Τηλ. 2310453192-6942477645-e-mail: valasidis.dimitris@gmail.com